In de spotlight #1 – Stoomtreinen in Nederland
In de spotlight #1 – Stoomtreinen in Nederland
Groningen: Stichting Stadskanaal Rail (STAR) Veendam-Stadskanaal
Deze prachtige museumspoorlijn neemt je mee op een reis terug in de tijd, op de grens van Groningen en Drenthe. In slechts 40 minuten kun je met de trein van Stadskanaal naar Veendam reizen, of vice versa, waarbij je langs de stations Bareveld en Wildervank komt (hoewel je op deze stations niet kunt in- of uitstappen). Op bepaalde dagen rijdt de trein ook tussen Stadskanaal en Nieuw-Buinen. Op station Stadskanaal krijg je de unieke kans om een authentieke stoomlocomotief van binnen te bekijken en zelfs op de stoel van de machinist te zitten. Er is ook een uitgebreide tentoonstelling over de geschiedenis van deze spoorlijn.
Groningen: Stichting Stadskanaal Rail (STAR) Veendam-Stadskanaal
Bij aankoop van een treinticket heb je ook gratis toegang tot het STAR Museum in Stadskanaal. Bij de STAR kun je ook deelnemen aan enkele bijzondere arrangementen, zoals een dag als conducteur, dieselmachinist of gaststoker. Zelfs een overnachting in de STAR-wagon behoort tot de mogelijkheden. Kortom, deze museumspoorlijn biedt een unieke en onvergetelijke ervaring voor iedereen die geïnteresseerd is in de spoorweggeschiedenis en een fascinatie heeft voor historische treinen en locomotieven.
Overijssel: Museum Buurtspoorweg (MBS) Haaksbergen-Boekelo
De spoorlijn van de MBS tussen Haaksbergen en Boekelo in Overijssel heeft een lengte van ruim zeven kilometer. De MBS beschikt over een uitgebreide collectie kleine Nederlandse diesellocomotieven. Beide stations in Haaksbergen en Boekelo zijn voorzien van musea. Zodra je het station in Haaksbergen binnenstapt, word je meteen ondergedompeld in de sfeer van vroeger. Hier kun je treinkaartjes kopen en in de wachtkamer ontmoet je reizigers van weleer. Op en rond het station valt veel te zien, zoals de werkplaats en de goederenloods. Voor vragen kun je terecht bij de depot assistent, bijvoorbeeld over de werking van een ketel van de stoomlocomotief of als je kind zelf een emmer kolen wil vullen. In de goederenloods kun je genieten van koffie, thee, gebak en fris, en er is een museumwinkel aanwezig.
Een kaartje kopen
Bij de spoorwegovergang in Boekelo vind je een klein gebouwtje waar je op rijdagen een kaartje kunt kopen bij de stationschef van Boekelo. Hier bevindt zich het museumdepot waar het grootste deel van de locomotieven en wagons staat die nog gerestaureerd moeten worden. Voor kinderen is er een wagon speciaal ingericht met speelgelegenheden, en er zijn diverse grote modelspoorbanen te vinden. Natuurlijk mogen kinderen ook zelf hun kaartje knippen en zijn er tal van interactieve opdrachten waar ze aan kunnen deelnemen.
Noord-Holland: Museumstoomtram Hoorn-Medemblik (SHM)
Op 23 mei 1968 werden de eerste ritten met museummaterieel gemaakt op het voormalige goederen- en rangeeremplacement van station Hoorn, met onder andere de beroemde Blokkendoosrijtuigen van de NS. Hoewel het hier niet om een stoomtrein gaat, biedt dit museale en toeristische stoomtrambedrijf toch een unieke ervaring. Bezoekers kunnen alles ontdekken over de geschiedenis van stoomtrams in Nederland, van het tramstation en het seinhuis tot de tentoonstelling 'De Tijdlijn' en het prachtige Bello Atelier, waar historische locomotieven en rijtuigen bewonderd kunnen worden. De stoomtrams maken onderweg stops op de historische stations Wognum, Twisk, Opperdoes en Medemblik. Bij het station van Wognum is er zelfs tijd om even rond te kijken.
Historie
De spoorlijn dateert uit 1887 en de tramreis van Hoorn naar Medemblik duurt ongeveer 1,5 uur. Bij aankomst in Medemblik kunnen bezoekers ervoor kiezen om met het museumschip 'Friesland' uit 1956 het IJsselmeer over te varen naar Enkhuizen, wat nog eens 1,5 uur duurt. Het museumschip legt aan bij het Zuiderzeemuseum, wat ook een bezoek waard is. Als je van plan bent om van Hoorn naar Medemblik te reizen en terug, dien je zeker rekening te houden met minimaal 4 uur. Maar het is natuurlijk ook mogelijk om lekker in de stad rond te kijken en niet direct terug te reizen.
Gelderland: Veluwse Stoomtrein Maatschappij (VSM) Apeldoorn-Dieren
Sinds 1975 is het 22 kilometer lange traject tussen Dieren en Apeldoorn actief en heeft het zijn hoofdvestiging in Beekbergen. De spoorlijn waarover de stoomtreinen rijden is meer dan honderd jaar oud en loopt tussen Apeldoorn en Dieren. Tijdens het toeristenseizoen, dat loopt van begin april tot eind oktober, rijdt deze trein elke zondag en in de zomer zelfs zes dagen per week. Tijdens de zomer rijdt de stoomtrein ook nog eens drie dagen per week door naar Dieren. Tijdens de normale dienstregeling stopt de trein op de stations Apeldoorn, Beekbergen, Halte Immenbergweg, Loenen en Eerbeek. Op het station van Beekbergen bevindt zich een Museumstoomdepot van de VSM, waar reizigers 40 minuten de tijd hebben om rond te kijken voordat ze teruggaan naar Eerbeek.
Een leuk weetje
Tijdens de Sinterklaasintocht in 2019 in Apeldoorn maakte Sinterklaas gebruik van de VSM omdat het kanaal van Apeldoorn te smal was voor Pakjesboot 12. De VSM organiseert ook speciale arrangementen, ritten en evenementen, zoals met Halloween, Sinterklaas en Kerst. Bezoekers kunnen genieten van unieke ervaringen en activiteiten, zoals het maken van een ritje met een stoomtrein in een sprookjesachtige winterse omgeving. Kortom, de VSM biedt een unieke en onvergetelijke ervaring voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis van de Nederlandse spoorwegen en de fascinatie voor historische treinen en locomotieven deelt.
Limburg: Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij (ZLSM) Kerkrade-Schin op Geul
De Miljoenenlijn is een populaire toeristische spoorweg tussen Kerkrade en Schin op Geul, die wordt beheerd door de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij (ZLSM). De ZLSM heeft een indrukwekkende verzameling historische treinen, waaronder stoomlocomotieven uit Zweden en rijtuigen van de Belgische Spoorwegen, de Compagnie Internationale des Wagons-Lits en de Nederlandse Spoorwegen.
In- en uitstappen op diverse stations
Bezoekers kunnen kiezen uit een rit met de stoomtrein of de dieseltrein, waarbij elk zijn eigen dienstregeling heeft. Onderweg kunnen reizigers uitstappen en later weer instappen om hun reis voort te zetten. In het verleden was grensstation Simpelveld het economisch centrum aan de spoorlijn van Aken naar Maastricht, waar douaniers alle reizigers controleerden. Smokkelaars verhandelden hun waar in één van de acht cafés tegenover het station. Tegenwoordig is er een klein museum, een restaurant met terras, speeltoestellen en een minitrein te vinden.
Verschillende evenementen
Er worden verschillende evenementen georganiseerd op de Miljoenenlijn gedurende het jaar. In november zijn er de Sinterklaasritten, waarbij kinderen en ouders met de Pieten op reis gaan om de Sint te bezoeken. Van half tot eind december is er de Kerst Expres, waarbij bezoekers kunnen genieten van het prachtige winterlandschap van Zuid-Limburg en de kerstmarkten in Valkenburg, Heerlen of Maastricht kunnen bezoeken.
Een bezoek aan het Continium in Kerkrade is een aanrader, voordat je verder reist met een trein van Arriva vanuit Schin op Geul naar Valkenburg, Heerlen of Maastricht. De Kerst Expres vertrekt elke twee uur vanuit Simpelveld en reizigers met een dagkaart kunnen vanuit Simpelveld ook met een Railbus naar Kerkrade of het Duitse Vetschau reizen.
Kortom, de Miljoenenlijn is een fascinerende en unieke ervaring voor iedereen die geïnteresseerd is in historische treinen en locomotieven en het prachtige landschap van Zuid-Limburg wil verkennen.